ออกแบบ : Design | 9

น้ำ เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับเราทุกคนในชีวิตประจำวันไม่ว่าเราจะใช้เพื่อประโยชน์ ในการบริโภค หรือเพื่อประโยชน์ในการชำระล้างและทำความสะอาด แต่ทราบหรือไม่ว่า มีประชากรโลกถึง 1 ใน 5 ที่ไม่มีน้ำสะอาดสำหรับดื่มกิน และจำนวน 2 ใน 5 ไม่มีน้ำไว้ใช้เพื่อการสุขอนามัยและการใช้ทำความสะอาดต่างๆ น้ำนั้นไม่ว่าจะได้จากทั้งแหล่งธรรมชาติ สายธาร น้ำฝน หรือน้ำที่ผลิตจากหน่วยงาน ของรัฐเพื่อสาธารณะประโยชน์เช่นน้ำประปา และน้ำประปาที่ถูกผลิตออกมานี้ นับเป็นน้ำที่สะอาดมีคุณภาพและสามารถใช้เป็นน้ำดื่มได้ แต่นับครั้งที่ น้ำประปา มักจะถูกนำไปใช้อย่างไม่คุมค่ากับการผลิต และการได้มาอาจจะเป็นเพราะเรา ไม่คำนึงถึงคุณค่า ขั้นตอนการผลิตน้ำ ที่ต้องใช้พลังงานการไฟฟ้าสูบน้ำ และการลงทุนที่สูงเมื่อเทียบกับการที่รัฐเรียกเก็บจากเราที่ต่ำกว่าการลงทุน ดังนั้นการรู้จักใช้น้ำอย่างประหยัดและการเลือกใช้อุปกรณ์ที่เกี่ยวกับการใช้น้ำ ในชีวิตประจำวันให้เกิดประโยชน์สูงสุดจึงเป็นส่วนสำคัญในการประหยัด ทั้งงบประมาณของรัฐและการช่วยมีส่วนร่วม ในการรักษาสภาพแวดล้อม บ้านเมืองสีเขียวของเรา

เพื่อเป็นการให้น้ำอย่างประหยัดและคุ้มค่า ที่นอกเหนือไปจากอุปนิสัยการใช้แล้ว การเลือกใช้ชนิดของอุปกรณ์ประหยัดน้ำนี้ ก็เป็นส่วนสำคัญอย่างยิ่ง ทางสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย คณะกรรมการโครงการฉลากเขียว โครงการฉลากเขียว ได้มีข้อกำหนดฉลากเขียวสำหรับก๊อกน้ำและอุปกรณ์ประหยัดน้ำ (TGL-11-R1-03) มิถุนายน 2546 กำหนดชนิดของก๊อกน้ำและอุปกรณ์ประหยัดน้ำ  ซึ่งจะต่างไปเล็กน้อย จากประกาศพระราชกฤษฏีกา (ดูหมายเหตุในตอนท้าย) ไว้ดังต่อไปนี้ ก๊อกน้ำที่เปิดปิดด้วยมือ ให้มีปริมาตรน้ำไหลผ่านไม่เกิน 6 ลิตรต่อนาที ส่วนก๊อกน้ำปิดอัตโนมัติสำหรับอ่างล้างหน้า-ล้างมือ ให้ไว้ที่ 0.5 ลิตร ในเวลาไม่เกิน 6 วินาที สำหรับก๊อกอัตโนมัติ ให้ปริมาตรน้ำไหลผ่านไม่เกิน 5 ลิตรต่อนาที ฝักบัวอาบน้ำไม่เกิน 7 ลิตรต่อนาที วาล์วขับล้างสำหรับที่ปัสสาวะชาย ไม่เกิน 1.5 ลิตรในเวลาไม่เกิน 15 วินาที และชุดหัวฉีดชะล้าง ไม่เกิน 5 ลิตรต่อนาที  โดยข้อมูลเหล่านี้ควรมีมาพิจารณาควบคู่กับรายการประกอบแบบ ที่เราสามารถให้ผู้ออกแบบแนบเอกสารรับรอง การทดสอบปริมาตรน้ำที่ไหลผ่าน ตัวอย่างเช่นฉลากเขียวสุขภัณฑ์ จากห้องปฏิบัติการของรัฐหรือเอกชน ที่ผ่านการรับรองความสามารถ ตามการทดสอบมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุสาหกรรม

เกร็ดความรู้เรื่องการใช้น้ำ และการเลือกใช้อุปกรณ์ประหยัดน้ำที่เกี่ยวข้อง หรือการออกแบบเป็นความคิดในปัจจุบันมีอยู่มากมาย และคงจะตามมาหลอกหลอน อีกหลายต่อหลายครั้ง ณ เนื้อที่แห่งนี้ ทั้งนี้ก็เพื่อให้พวกเรามีโอกาสได้เรียนรู้ การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้เหมาะสมกับการดูแลให้เกิดประโยชน์ต่อสภาพแวดล้อม สูงสุดและเกิดเป็นการสร้างบ้านเมืองสีเขียวร่วมกัน

หมายเหตุ: ตามประกาศพระราชกฤษฏีกา พระราชกิจจานุเบกขา ฉบับกฤษฏีกาเล่มที่ 119 ตอนที่ 95ก ลงวันที่ 27 กันยายน 2545 ได้กำหนดและควบคุมอุปกรณ์ก๊อกน้ำสำหรับอ่างล้างชาม อ่างล้างหน้า-ล้างมือ ที่เปิดปิดด้วยมือที่มีขายในประเทศไทย ให้มีอัตราการไหลของน้ำไม่เกิน 6 ลิตรต่อนาที ส่วนฝักบัวอาบน้ำมีอัตราการไหลของน้ำไม่เกิน 9 ลิตรต่อนาที ในขณะที่หัวฉีดชะล้างให้มีอัตราการไหลอยู่ที่ 7-9 ลิตรต่อนาที และให้วาล์วขับล้างสำหรับที่ปัสสาวะชายมีการใช้น้ำ 2 ลิตรต่อครั้ง

รูปตัวอย่างงานออกแบบก๊อกน้ำในต่างประเทศ iSave โดย Reamon Yu ที่ผนวกเอาเวลาไปเป็นส่วนหนึ่งของก๊อกน้ำหรือฝักบัว เพื่อให้ผู้ใช้เกิดการตื่นตัว และควบคุมพฤติกรรมการใช้น้ำของตัวเอง